۲۸ آذر – سالروز درگذشت دکتر محمود افشار یزدی
دولتمرد و نویسنده (زاده ۱۲۷۲ یزد – درگذشته ۲۸ آذر ماه ۱۳۶۲ تهران)
دکتر محمود افشار در سن ۱۳ سالگی مادر خود را از دست داد و برای تحصیل نزد عمویش، محمدباقر به هندوستان رفت. در کشور هند مقدمات علوم جدید، زبان انگلیسی و تجارت را فرا گرفت و پس از سه سال به تهران بازگشت و در مدرسه علوم سیاسی به تحصیل پرداخت. در ۱۹ سالگی به قصد ادامه تحصیل راهی سوئیس شد و طی هفت سال در لوزان، دوره لیسانس و دکتری حقوق را به پایان برد و از دانشکده علوم سیاسی دانشگاه لوزان، درجه دکتری دریافت کرد. چون ایام اقامت وی در اروپا مقارن با پایان جنگ جهانی اول شد و موضوع قرارداد ۱۹۱۹ مطرح بود، در جراید سوئیس مقالاتی در دفاع از حقوق ایران نوشت. در همین دوره بین او و علیاکبر داور که او نیز در سوئیس مشغول به تحصیل بود، دوستی ایجاد شد که در تمام مدت عمر ادامه یافت. پس از پایان رساندن دوره دکتری، در سال ۱۳۰۰ به ایران بازگشت. چندی در مدرسه علوم سیاسی به تدریس تاریخ اشتغال داشت. زمانی که علیاکبر داور عهدهدار وزارت فواید عامه شد، او را به همکاری دعوت کرد و ریاست مدرسه تجارت را که به تازگی تاسیس شده بود، به وی سپرد. دکتر افشار اساس مدرسه مزبور را مطابق با مدارس اروپایی پیریزی کرد. در سال ۱۳۰۵ به دعوت علیاکبر داور وارد تشکیلات نوین قضایی شد و به مستشاری استیناف تهران منصوب شد. دورهای نیز ریاست اداره اقتصادی و حقوقی وزارت دارائی را که از مهمترین ادارات بود، به او سپردند که تا سال ۱۳۱۲ در آنجا خدمت کرد که پس از آن مجددا به دادگستری بازگشت. ابتدا به مقام دادیاری دیوان عالی رسید و چندی بعد مقام مستشاری یافت. در سال ۱۳۲۲ از خدمت در وزارت دادگستری انصراف داد و به وزارت فرهنگ منتقل شد. در آبان ۱۳۲۳ به معاونت وزارت فرهنگ منصوب شد و این سمت را درکابینه بعدی نیز حفظ کرد. اما در فروردین ۱۳۲۴ از این سمت استعفا داد و این آخرین موقعیت اداری او بود.
دکتر محمود افشار یزدی از سال ۱۳۰۰ وارد عرصه مطبوعات شد. در سال ۱۳۰۴ مجله آینده را تاسیس کرد که ابتدا دو سال (۲۴ شماره) منتشر شد. سپس از سال ۱۳۲۳ انتشار آن را از سر گرفت و ۱۶ شماره مجله طبع شد. انتشار مجله آینده را یک بار دیگر در سال ۱۳۳۸ تجدید کرد که تنها ۶ شماره انتشار داد. دوره جدید مجله آینده در سال ۱۳۵۸ توسط فرزندش ایرج افشار آغاز به انتشار کرد.
از اقدامات دیگر وی ایجاد بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار است. دکتر محمود افشار مستغلات خود را در باغ فردوس شمیران و دیگر نقاط تهران و یزد را وقف زبان فارسی و تمامیت ارضی ایران کرد که شرح مفصل آن در پنج وقفنامه دکتر محمود افشار یزدی آمده است.
دکتر محمود افشار در سن ۹۰ سالگی درگذشت و در آرامگاه خانوادگی در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
لینک کوتاه: