۲۵ فروردین ۱۴۰۰ | متفرقه

آذربایجان و شاهنامه؛ پاسخ به یک ضرورت ملی

محمد جعفری (قنواتی)
عضو شورای عالی علمی دایرهالمعارف اسلامی

فصلنامۀ فرهنگ‌بان، ص ۱۷۸-۱۸۹

طی سه چهار دهه اخیر در کنار رشد کمی و کیفی شاهنامه‌پژوهی در ایران، شاهد رشد فردوسی‌ستیزی و شاهنامه‌ستیزینیز بوده‌ایم. گرایش اخیر ابعاد مختلفی دارد. بخشی از آن ناظر بر این مدعاست که گویا شاهنامه اثری نژادپرستانه و شووینیستی است. در این میان برخی منتقدان آذربایجانی در قیاس با سایر مناطق مقالات بیشتری، به‌ویژه در نشریات محلی، با هدف «نقد شووینیسم موجود» در شاهنامه منتشر کرده‌اند. این در حالی است که طی هزار سالی که از سرودن شاهنامه می‌گذرد نخبگان آذربایجانی بیش‌ترین انس و الفت را با شاهنامه داشته‌اند.
این آثار طی سال‌های اخیر و با گسترش وسایل ارتباط گروهی، از جمله اینترنت و فضای مجازی، روز‌به‌روز بیش‌تر شده و گاه از چارچوب گفت‌و‌گوهای علمی خارج شده است. با توجه به این گونه مقالات از مدتی پیش ضرورت پاسخی علمی و دقیق به این موارد احساس می‌شد. کتاب آذربایجان و شاهنامه، اثر دکتر سجاد آیدنلو، شاهنامه‌شناس نامدار ایرانی، در پاسخ به این ضرورت ملّی تألیف، تدوین و منتشر شده است. خوشبختانه کسی به این ضرورت پاسخ گفته است که از مناسب‌ترین و ذی‌صلاح‌ترین پژوهشگران در این حوزه است. زیرا از یک‌سو خود زاده و ساکن آذربایجان است و به آذربایجانی بودن خود افتخار می‌کند و از سوی دیگر احاطه‌ای کم‌نظیر بر شاهنامه دارد.

دکتر جعفری – آذربایجان

[آذربایجان و شاهنامه تحقیقی درباره جایگاه آذربایجان، ترکان و زبان ترکی در شاهنامه و پایگاه هزارساله شاهنامه در آذربایجان، دکتر سجاد آیدنلو، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۳۹۹، ۷۸۸ صفحه، ۱۵۰۰۰۰ تومان]


لینک کوتاه:

مشترک خبرنامه بنیاد افشار شوید تا از اخبار و رویدادهای جدید و برنامه های آتی بنیاد مطلع گردید.

با ما تماس بگیرید.