۲۸ آذر سالروز درگذشت دکتر محمود افشار
محمود افشار در ۱۲۷۲ در یزد چشم به جهان گشود. در کودکی مادر خود را از دست داد و پدرش او را برای تحصیل نزد برادر خود به بمبئی فرستاد. او در آنجا مقدمات علوم جدید، زبان انگلیسی و تجارت را آموخت. آنگاه به وطن بازگشت و در تهران به تحصیل در مدرسه علوم سیاسی پرداخت. سپس راهی سوئیس شد و در لوزان طی هفت سال دوره لیسانس و دکتری حقوق را با موفقیت به پایان رساند و از دانشکده علوم سیاسی دانشگاه لوزان درجه دکتری دریافت کرد. او در آن ایام و همزمان با جنگ جهانی اول و موضوع قرارداد ۱۹۱۹ مقالاتی در دفاع از حقوق ملت ایران در نشریات سوئیس به چاپ می‌رسانید.
دکتر محمود افشار در ۱۳۰۰ به ایران بازگشت و چندی در مدرسه علوم سیاسی به تدریس پرداخت. در سال ۱۳۰۴ مدرسه تجارت را بنیاد نهاد و مدتی ریاست آن را بر عهده داشت. در سال ۱۳۰۵ به مستشاری استیناف تهران منصوب شد. دوره‌ای نیز با سمت ریاست اداره اقتصادی و حقوقی در وزارت دارایی به خدمت مشغول شد و در سال ۱۳۱۲ مجددا به دادگستری بازگشت. نخست به مقام دادیاری دیوان عالی و پس از مدتی به مقام مستشاری دست یافت. در سال ۱۳۲۳ و با انصراف از خدمت در وزارت دادگستری به وزارت فرهنگ منتقل شد. در آبان‌ماه همان‌سال به معاونت وزارت فرهنگ منصوب شد و این سمت را در کابینه بعدی نیز حفظ کرد. او در فروردین ۱۳۲۴ از سمت خود استعفا کرد و از آن پس هیچ سمت اداری‌ای را بر عهده نگرفت.
دکتر محمود افشار با هدف ترویج و تعمیم زبان فارسی و تکمیل و تحکیم وحدت ملی دست به انجام دو کار بزرگ زد: تاسیس مجله آینده در سال ۱۳۰۴ و ایجاد بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار در سال ۱۳۳۷.
او در نوشته‌های خود همواره بر حفظ وحدت ملی از طریق حفظ و تقویت زبان مشترک تأکید داشت و در این باره چنین می‌نویسد:
«مردمی به‌صورت یک ملت می‌توانند به بقای خود ایمن باشند که یگانگی داشته باشند، زبان و فکر یکدیگر را بفهمند، دارای عادات و اخلاق و ادبیات مشترک باشند وگرنه ممکن است از هم پراکنده و به‌آسانی در ملل مهاجم نابود گردند، همچنان‌که تاریخ شاهدهای زیاد دارد. هر قدر افراد ملتی از جهات دیگر با هم یکی باشند، یعنی از حیث مذهب، وحدت تاریخ، آداب و عادات و جز اینها، اگر زبان یکدیگر را نفهمند تا حدی خود را نسبت به هم بیگانه می‌دانند. به هر قیمت باید رفع این نقص بشود.»
به نقل از:
[مجله آینده، دوره چهارم، شماره دوم (آبان‌ماه ۱۳۳۸)، ص ۱۳۰- ۱۳۱]
لینک کوتاه:
