طی این مراسم که به دلیل بیماری دکتر لکوک در منزل وی، در حومه پاریس برگزار شد، دکتر احمد پاکتچی، سفیر کشورمان در یونسکو، دکتر سید مرتضی حمیصی، معاون نمایندگی ایران در یونسکو، دکتر ژاله آموزگار، استاد پیشکسوت دانشگاه و عضو هیئت گزینش کتاب و جایزۀ بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، ساسان دکترافشار، فرزند واقف و عضو شورای تولیت بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، آرش افشار، عضو شورای تولیت و بازرس بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار و همچنین دکتر رحیم شایگان، از شاگردان پیشین پروفسور لکوک حضور داشتند. این جایزه که شامل لوح تقدیر، نشان برنز منقوش به تصویر دکتر محمود افشار و نیز قالیچه ابریشم نفیس نائینی، زیوریافته با نام پروفسور لکوک بود، به وی اهدا شد.
در آغاز سرکار خانم دکتر ژاله آموزگار ضمن تشکر از دکتر لکوک برای پذیرش هیئت ویژه اهدای جایزه به‌رغم بیماری و نیز قدردانی از نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در یونسکو برای همکاری در برگزاری این مراسم، توضیحاتی را پیرامون بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار ارائه داد. وی گفت: این بنیاد که سالیانی است برای اهل فرهنگ نام‌آشنا شده است، بیش از همه یادآور کوشش‌های ایرج افشار در عرصۀ ایران‌شناسی است. برپایه اساسنامه موقوفه، جایزه‌ای تحت عنوان «جایزه ادبی و تاریخی دکتر محمود افشار » به هر کسی که در گسترش زبان فارسی و ایران‌شناسی، در داخل یا خارج از مرزهای ایران کوشیده است، اهدا می‌شود. خانم دکتر آموزگار سپس شرحی از فعالیتهای سترگ پروفسور لکوک را برشمرد و ضمن سپاس از همه تلاشهای سالیان دراز وی در مسیر ایران‌شناسی، او را از هر نظر شایسته دریافت این جایزه خواند و به او تبریک گفت.
در ادامه جناب آقای دکتر احمد پاکتچی طی سخنانی خدمات گسترده و دیرپای پروفسور لکوک را ارج نهاد و با قرائت متن تقدیرنامه بنیاد، به جزئیاتی از خدمات گرانقدر دکتر لکوک اشاره کرد. وی از جمله دلایل انتخاب وی را مطالعه مستمر، تحقیق جدی و انتشار آثار فاخر در دوره‌ای بیش از پنجاه سال در زمینه‌های گوناگون ایران‌شناسی، به‌ویژه فقه‌اللغه و فرهنگ ایرانی و ترجمه آثار مهمی همچون اوستا و شاهنامه خواند.
در ادامه دکتر رحیم شایگان با ایراد سخنانی از چگونگی فعالیتهای ایران‌شناسی استاد خود یاد کرد و با ذکر خاطراتی به چیستی و چگونگی فعالیتهای او پرداخت.
سپس پروفسور لکوک ضمن بیان مراتب سپاس خود از بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار و نیز هیئت حاضر در منزلش، از اینکه نتوانسته بود به دلیل بیماری، در مراسمی که بنا بود به همت نمایندگی کشورمان در یونسکو برگزار شود شرکت کند، پوزش خواست. وی با بیان خاطراتی از دوران اقامت خود در ایران، فرهنگ و تمدن ایرانی را از غنی‌ترین فرهنگهای جهان توصیف کرد و پژوهشها و آثار متعددش را در برابر آن بسیار ناچیز خواند. پروفسور لکوک اظهار امیدواری کرد که مطالعات ایرانی بیش از پیش در جای جای جهان ادامه یابد تا کرسی‌های دانشگاهی و پژوهشی بتوانند در ادامه تحقیقات قبلی، هرچه بیشتر به شناساندن این فرهنگ و تمدن گرانسنگ بپردازند.
شایان ذکر است که دکتر پیر لکوک، استاد برجسته دانشگاه سوربن فرانسه، طی بیش از ۵۰ سال تدریس و پژوهش در موضوعات زبانشناسی و ایران‌شناسی، آثار متعددی را خلق کرده است. یکی از زمینه‌های پژوهشی وی مطالعه گویشهای ایرانی بر اساس موازین نوین زبانشناسی است که حاصل آن دو کتاب درباره گویش سیوند فارس و بعضی گویشهای مرکزی ایران است.
پروفسور لکوک همچنین در کتاب کتیبه‌های هخامنشی، تمام سنگ‌نبشته‌های موجود فارسی باستان را با نظر به تحریرهای عیلامی و بابلی‌شان به زبان فرانسه ترجمه کرد که از جمله کتابهای مرجع در این حوزه محسوب می‌شود.
وی همچنین کتاب اوستا را به زبان فرانسوی ترجمه کرد و با مقدمه مفصلی که بر آن نوشت، پشتوانه محکمی برای فهم متن آن پدید آورد. پروفسور لکوک همچنین با همتی ستودنی سراسر شاهنامه فردوسی را به زبان فرانسوی ترجمه کرد و بدین ترتیب امکان بهره‌مندی فرانسه‌زبانان جهان از این حماسه ملی ایرانیان را فراهم ساخت.
طبق نیت واقف و ماده ۳۴ وقفنامه، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار با هدف تعمیم زبان فارسی و تحکیم وحدت ملی بخشی از درآمد خود را صرف اعطای جایزه به شاعران و نویسندگانی می‌کند که با آثار خود- چه به زبان فارسی و چه به زبان‌های دیگر- در ترویج و اعتلای زبان فارسی و فرهنگ ایرانی می‌کوشند. منتخب جایزه را هیئت گزینش کتاب و جایزه بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار برمی‌گزیند و پس از تصویب شورای تولیت این بنیاد، جایزه به دانشمند منتخب اهدا می‌شود.
اعضای هیئت گزینش جایزه دکتر محمود افشار عبارتند از: دکتر سید مصطفی محقق‌‌داماد، دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، دکتر ژاله آموزگار، دکتر جلال خالقی‌مطلق، دکتر محمود امیدسالار، دکتر فتح‌الله مجتبایی، دکتر حسن انوری، کاوه بیات و دکتر محمد افشین‌وفایی (مدیر انتشارات) .
خاطرنشان می‌سازد که تا کنون دانشمندان غیر ایرانی همچون: ریچارد فرای، شارل هانری دو فوشه کور، برت فراگنر، آنجلو میکله پیه مونتسه، کلیفورد ادموند باسورث و ژیلبر لازار این جایزه را دریافت کرده‌اند.
نخستین بار این جایزه در ۱۳۶۸/۹/۲۸ به نذیر احمد، ایرانشناس هندی اهدا شد. دانشمندانی چون منوچهر ستوده، عبدالحسین زرین‌کوب، بدرالزمان قریب، محمدرضا باطنی، و شاعران بزرگی مانند فریدون مشیری و هوشنگ ابتهاج نیز از دیگر برگزیدگان این جایزه بوده‌اند.
لینک کوتاه:
